Functioneel trainen is een vorm van fitness waarbij we ons lichaam trainen om de soorten bewegingen die we in het dagelijks leven gebruiken, beter uit te voeren. Denk aan het optillen van boodschappentassen, dingen oppakken van de vloer, een trap oplopen et cetera. Met functioneel trainen maak je je dagelijkse bewegingen dus nét een beetje makkelijker. Maar hoe is deze vorm van trainen ontstaan en hoe werkt het precies?
Een van de belangrijkste fitnesstrends van de afgelopen jaren is functionele training. Functioneel trainen werd oorspronkelijk gebruikt door fysiotherapeuten bij de revalidatie van patiënten. Hierbij werden oefeningen ontwikkeld die beweging uit het dagelijkse leven thuis of op het werk nabootsen. Het doel hiervan was om na een blessure of operatie de patiënten sneller in hun leven of werk te laten terugkeren.
Alle spieren en gewrichten komen aan bod
Functioneel training is praktisch en uitdagend. De meeste vormen van functioneel trainen bevatten bewegingspatronen waarbij meerdere spieren en gewrichten betrokken zijn. Denk hierbij aan knieën, heupen, ruggengraat, ellenbogen, polsen en schouders. Door deze optimaal te bewegen ontwikkelt men dynamische kracht, flexibiliteit en behendigheid. Dit wordt vervolgens weer gebruikt in de dagelijkse activiteiten. Ook de kernspieren van de buik en onderrug worden aangesproken. Deze spieren zijn cruciaal voor een goede houding.
Hoewel alle vormen van lichaamsbeweging het dagelijks functioneren ten goede komen, passen niet alle vormen van lichaamsbeweging in de definitie van functionele fitness. Bankdrukken wordt bijvoorbeeld niet beschouwd als een functionele fitnessoefening. Want dit is voor de meeste mensen geen alledaagse beweging. Een goed voorbeeld van een van de beste functionele fitnessoefeningen is een simpele squat. Hoe vaak zak je door je knieën om in je auto te stappen? Om op de wc te gaan zitten? Opstaan van een stoel? Bewegingen waar je vaak niet bij nadenkt, maar die een belangrijk onderdeel zijn in je dagelijkse leven.
De ‘do’s and don’ts’ van functioneel trainen
Do’s
Train je hele lichaam in een sessie. Functioneel trainen betekent dat je je training niet hoeft op te splitsen voor verschillende spiergroepen. Oefeningen zoals squats en presses, deadlifts, variaties op de battle ropes, medicine balls et cetera, trainen het hele lichaam in één keer. En ze hebben een breed scala aan voordelen. Het lichaam is namelijk ontworpen om als een systeem te werken. Om beter te presteren, moet het dus worden getraind als een systeem en niet als een verzameling afzonderlijke onderdelen.
Gebruik losse gewichten. In het geval van functioneel is het gebruik van dumbbells of banden effectiever dan gebruik van apparaten. Losse gewichten dwingen het lichaam zichzelf te ondersteunen, wat veel functioneler is.
Don’ts
Doe niet zomaar mensen na. Vraag om advies van een expert. Er zijn veel oefeningen en materialen die onder de naam functionele fitnesstraining vallen. Vaak worden deze materialen verkeerd gebruikt, of wordt de beweging verkeerd uitgevoerd. Het is gebruikelijk dat mensen kopiëren wat ze anderen zien doen in de sportschool. Dat betekent niet perse dat de persoon naar wie je keek het goed deed. En zelfs als dat zo was, is het misschien niet de juiste oefening voor jou. Vraag advies aan een fitnesstrainer over het gebruik van materialen en de uitvoering van de juiste oefeningen voor jou.
Beste functionele trainingsoefeningen
- Squats
Zoals hierboven al werd benoemd, is de squat één van de meest fundamentele functionele bewegingen in ons leven. Dit kan een squat zijn met alleen lichaamsgewicht of een squat met bijvoorbeeld een dumbbell of kettlebell. - Deadlifts
Het optillen van zakken hondenvoer en het naar bed brengen van een slapend kind zijn allemaal vormen van de deadlift. Als je de deadlift onderdeel maakt van je leven, voer je deze beweging al makkelijker (en veiliger) uit. - Overhead press
Boodschappen in het bovenste keukenkastje plaatsen of je koffer in het opbergvak in het vliegtuig leggen. Dit zijn voorbeelden van bewegingen die makkelijker worden als jij de overhead press traint. - Farmer’s walk
De farmer’s walk is heel eenvoudig: pak een paar gewichten op en loop. Heel basic, maar toch heel functioneel. Want de meesten van ons verplaatsen constant voorwerpen van de ene naar de andere plaats. - Bear crawl
Als we jong zijn, zijn we vaak erg mobiel op de grond. Als volwassenen? Niet zo veel. De bear crawl is een goede oefeningen om mobiel en soepel te blijven. - Pull-ups
Pull-ups zijn erg functioneel. Vooral wanneer je je sleutels bent vergeten en via het balkon naar binnen moet klimmen ;). - Push-ups
Jezelf in een stevige, rechte lijn kunnen houden (niet inzakken) terwijl je jezelf omhoog duwt, creëert veel kracht in de core en het bovenlichaam. - Walking lunges
De walking lunge geeft kracht en balans in het onderlichaam. Als je trappen of heuvels op- en afloopt of zelfs als je gewoon hebt gelopen, heb je een versie van de lunge gebruikt.
Wil je meer weten over functioneel trainen of de materialen die je kunt gebruiken? Neem dan gerust contact met ons op.